22 stycznia 2018 r. przez Muzeum Śląskie z okazji 100-lecia Inspekcji Pracy w Polsce odbył się wykład „Od przysięgłych górnych do inspektorów pracy. O tradycjach ochrony pracy na Śląsku”.
Na zaproszenie Muzeum i z rekomendacjami Międzyzakładowej Organizacji Związkowej nr 15 NSZZ „Solidarność 80” w Państwowej Inspekcji Pracy historyk kultury pracy na Śląsku, Roman Adler zaprezentował genezę ochrony pracowników na Górnym Śląsku, począwszy od norm dotyczących zatrudniania górników w średniowieczu, przez rozwiązania epoki nowożytnej, reformy XIX w., do nowoczesnej formy Inspekcji Pracy (po 1918/1928 r.).
W dyskusji po wykładzie głos zabrali m.in. L. Rymarowicz – przewodniczący Stowarzyszenia Inspektorów Pracy RP; Adam Beluch – były redaktor naczelny kwartalnika „Praca. Zdrowie. Bezpieczeństwo”. Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Hutniczego, obecnie członek Komisji Historycznej tego Stowarzyszania, aktywny przy organizacji Muzeum Hutnictwa w Chorzowie; dr Dawid Keller z Muzeum Śląskiego w Katowicach; b. ratownik górniczy i inspektor pracy, międzynarodowy specjalista do spraw bezpieczeństwa pracy z azbestem – Ryszard Wrzesień; dr Zenon Szmidtke – organizator spotkań „Akademii po Szychcie” Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu; oraz inspektor pracy Zbigniew Sagański, przewodniczący Międzyzakładowej Organizacji Związkowej NSZZ „Solidarność 80” w Państwowej Inspekcji Pracy.
W spotkaniu wzięli udział m.in. b. Okręgowy Inspektor Pracy w Katowicach Teresa Różańska, prezes śląskiego Oddziału Stowarzyszenia Ochrony Pracy, b. inspektor pracy Krzysztof Galbarczyk, wybitny specjalista bezpieczeństwa pracy w leśnictwie, b. inspektor pracy Zbigniew Podhajski, ekspert nadzoru rynku i muzyk bluesowy, b. inspektor pracy Andrzej Herko, przewodniczący Zarządu Regionu Śląskiego NSZZ „Solidarność 80” Dariusz Czech, zastępca przewodniczącego MOZ NSZZ „Solidarność 80” w PIP Przemysław Worek, Grzegorz Grzegorek, redaktor naczelny wydawnictwa „Książka i Prasa”, pracownicy Okręgowego Inspektoratu Pracy w Katowicach, nauczyciele chorzowskich szkół i słuchacze zainteresowani tradycjami Inspekcji Pracy na Śląsku.
Pokłosiem wykładu jest zainteresowanie kilku środowisk koncepcją zasygnalizowaną przez R. Adlera: utworzenia na Śląsku muzeum przemysłu i kultury pracy, w którym znalazła by się stała ekspozycja na temat genezy i historii urzędów nadzoru nad warunkami pracy na ziemiach polskich, w tym – Państwowej Inspekcji Pracy.
Autor: Stanisław Orzeł